"Zapiski oficera Armii Czerwonej" Sergiusz Piasecki - Kiedy miało być śmiesznie, a wyszło tragicznie

Autor: Sergiusz Piasecki 

Liczba stron: 172

Cytat: "Noc była czarna jak sumienie faszysty, jak zamiary polskiego pana, jak polityka angielskiego ministra."

Ocena: 3/10

Fabuła: Lejtant Armii Czerwonej Michaił Zubow jest typowym produktem sowieckiej propagandy. Bezgranicznie wierzy w socjalizm i ojca narodu-Stalina. Jako dzielny żołnierz ZSRR, we wrześniu 1939 rusza z bronią w ręku w kapitalistyczną Polskę, aby swych uciskanych przez krwiopijczych burżujów, braci proletariackich uwolnić. 

Powiedzieć, że jestem zawiedziona to mało, powiedzieć, że Piasecki zupełnie, nie wykorzystał potencjału drzemiącego w tej satyrze, to nadal mało. "Zapiski" to przykład tego, że gdy autor idzie na skróty to nigdy nic dobrego z tego nie wynika. 

"Zapiski" zaczynają się dobrze, a nawet świetnie. Piasecki stworzył, jedno z najlepszych początku powieści, nie tylko polski, a nawet światowych. Ogólnie to 2/3 pierwszej połowy są świetne. Poznajemy głównego bohatera. Człowieka, zupełnie nieokrzesanego, niewykształconego, głupiego, który za to ma ogromne mniemanie o sobie. Jako osoba bezgranicznie wierząca w to, co mówi władza, dziwi się, że w Polsce można kupować chleb bez ograniczeń, że wszyscy chodzą w porządnych butach, że dzieci w szkołach i robotników w pracy nikt nie katuje. 

Piasecki wszedł w umysł takiej osoby i całkiem sprawnie pokazuje nam, jak bardzo osoba, która od dziecka była ze wszystkich stron otoczona propagandą, ma problem, aby samodzielnie myśleć. Wyjść poza wtłoczone schematy. To właśnie jest ciekawe. To było śmieszne. Tylko  niestety, autor, zamiast skupić się na tym, poszedł na łatwiznę. 

Zamiast inteligentnej satyry na ZSRR, otrzymaliśmy nie groteskową, powiastkę żerującą na stereotypach. 

II Rzeczypospolita jawi się nam jako raj na ziemi, pełen miłych, dobrych, wierzących, pomocnych, inteligentnych obywateli. Gdzie problemy gospodarcze i społeczne, na tle różnic narodowościowych, religijnych i majątkowych nie istniały. Rozumiem to, że Sergiusz Piasecki pisał to na emigracji w Anglii i był stęskniony za przedwojenną ojczyzną, ale po osobie z jego życiorysem, która bardzo dobrze znała tę ponurą część II RP, mam prawo oczekiwać większego realizmu. 

Obok cnotliwych Polaków, przewijają się postacie Rosjan. Każda z nich, tak samo, jak pan Zubow jest głupia, niekulturalna, ma problemy z higieną i z wszami, czyta  i ogląda, jedynie literaturę oraz filmy propagandowe, w które bezgranicznie wierzy. Jest agresywny i wybuchowy, nie ma za grosz szacunku do innych ludzi, oczywiście poza  wyższej rangi wojskowymi i towarzyszem Stalinem. Swoje lekceważenie do burżujów okazuje na każdym kroku. Dużo osób to, oczywiście śmieszy, mnie niezbyt. Jestem zdania, że satyra im bliższa jest rzeczywistości,  tym jest lepsza. Świetnym tego przykładem są nasze polskie "Alternatywy 4", które są śmieszne nie dlatego, że pokazują PRL jako brud, smród i zacofanie, gdzie każdy urzędnik i partyjniak to idiota, a wszyscy inni tylko kombinują jak by tu kogoś okraść, czy w inny sposób mu zaszkodzić. Tylko zaprezentował rzeczywistość, z odpowiednio wyolbrzymionymi absurdami tego okresu. Bareja ani na moment, nie popadł w przesadyzm. Był subtelny, a tego właśnie Piaseckiemu zabrakło.

Z  Piaseckim mam jeszcze ten problem, że jest niekonsekwentny. Od początku kreuje nam postać człowieka z wypranym mózgiem. Produkt doskonały komunistycznej propagandy i zupełnie zaślepiony kultem jednostki. Po czym ów produkt, z powodu niesprawdzonej informacji, całą swoją wiarę  w Jedynego Wodza porzuca, uważając go za zdrajcę. Od razu przypomniał mi się fragment "Wojna nie ma w sobie nic kobiety", kiedy jedna z opowiadających tam kobiet, mówi, że kiedy towarzysz Chruszczow wygłosił swój referat, trzy dni spędziła w łóżku, nie mogąc dojść do siebie. Nie jest to odosobniony przypadek, ludzie z powodu utraty ideału jakim był Stalin, często załamywali się nerwowo. Piasecki, jednak wybrał ponownie drogę na skróty. 

Co do zakończenia, to z całym szacunkiem dla autora, ale poleciało mi tu tanią rusofobią. Powiedzieć tu mogę tyle: Ot, niewdzięczna ruska swołocz. 

Podsumowując, ta książka mnie zmęczyła. Mimo niewielkiej objętości i lekkiego, przyjemnego pióra, ostatnie strony już kartkowałam, bo Piasecki do znudzenia się powtarza, a kreacja Miszki im dalej w las, tym coraz bardziej denerwująca.