"Młyn do mumii" Petr Stančík - czeski kryminał z jedzeniem w roli głównej

Autor: Petr Stančík

Liczba stron: 341

Liczba rozdziałów: 52

Cytat: "w czasach, kiedy Niemcy jeszcze porozumiewali się na drzewach bekaniem, Czesi już pisali wiersze."

Ocena: 7/10 

Fabuła: Nadchodzi nowy rok. Kiedy praski Orloj wybija północ, odkryta zostaje bestialska zbrodnia. Śledztwo w tej sprawie prowadzi ekscentryczny komisarz Durman. 

Czy jego nietypowe metody doprowadzą do ujęcia sprawcy? Jak powstrzymać mordercę, który zawsze o krok wyprzedza policję? I czym jest tajemnicze Ordo Novi Ordinis?

"Młyn do mumii" Petra Stančíka wbrew opisowi od wydawcy nie jest kryminałem, więc jeśli ktoś, po opisie, spodziewa się historii ala Sherlock Holmes osadzonej w Pradze, a nie w Londynie to srogo się zawiedzie. 

Wątek kryminalny jest dopiero na drugim, a nawet trzecim planie. Nasz główny bohater, poświęca bardzo mało czasu nad rozwiązaniem zagadki tajemniczych morderstw. Znacznie bardziej frapuje go jedzenie, jego ukochana narzeczona oraz odwiedziny w domu uciech. 

Ostatecznie cała sprawa z morderstwami wycieka, kiedy autor chce popchnąć fabułę do przodu, albo wprowadzić jakiś nowy wątek. Wtedy komisarz Durman przypomina sobie o pracy i przypadkiem wyruszając w pościg, za uciekającym podejrzanym jest świadkiem czy raczej uczestnikiem zupełnie nadprzyrodzonej sytuacji, która jest jedynym dużym mistycznym wątkiem w "Młynie do mumii". 

Thrillerem powieść Stančíka też nie jest, bo jedyne co jest w niej strasznego, to wyjątkowo wymyślne sposoby mordu jak np. zakopanie ofiary żywcem pod  brukiem miasta. 

Natomiast tym, co zgadza się zupełnie, ze sloganem z okładki jest jedzenie. "Jednak najpierw pozwolił sobie zjeść na obiad w restauracji hotelu tutejszy specjał - znaną w całej okolicy roladę drobiową. To skrzydlate danie powstawało tak, że do wypatroszonego indyka wkładano gęś, do niej kaczkę, a do niej jeszcze przepiórkę, a przestrzenie między ptakami wypełniano czterema różnymi nadzieniami - z indyczych, gęsich, kaczych i przepiórczych jaj. Całość potem przez dwa dni wędzono powoli nad bukowym dymem. Do plastrów rolady, które swoimi warstwami przypominały Durmanowi wypolerowane jaspisy z kaplicy świętego Krzyża w zamku Karlsztejn, podawano drobne kluski ziemniaczane, dla wyraźniejszego smaku gotowane w wywarze z kury.Ucztę komisarz zakończył szczególnym, acz wielce wysublimowanym deserem - pieczoną słodką kiełbaską wypełnioną wieprzową krwią, mieloną wątróbką, piernikiem i marcepanem." Sceny erotyczne są pisane z podobną fantazją i polotem.  

Podobne opisy czy to jedzenia, czy seksu, choć już trochę mniej rozbudowane w porównaniu z powyższym, znajdziecie  co kilka stron, poprzeplatane z makabrycznymi opisami zwłok. Estetyzm i turpizm są tu idealnie wyważone i zespolone w doskonałą całość. 

Petr Stančík, nie zapomniał wpleść też wielu historycznych smaczków od premiery Brandenburczyków w Czechach, przez niezwykłe czeskie osobistości jak poeta Jan Neruda, kompozytor Smetana czy pokazany w typowy dla siebie sposób Leopold von Sacher-Masoch.

Akcja "Młynu do mumii" jak już zdążyliście zauważyć,  jest powolna, bez porywających zwrotów akcji. Mimo tego wciągnęłam się w przedstawioną przez Stančíka historię. Powodów jest kilka i każdy z nich przedstawię w dalszej części recenzji.  

Pierwszym z nich jest zdecydowanie humor. Cudowny czeski humor, który obok upodobań kulinarnych i życia łóżkowego Durmana jest głównym członem powieści, równie często spotykanym. Mało kto nie zaśmieje się nad brawurową i pełną odwagi sceną pościgu podejrzanego przez obżartego komisarza Durmana, czy też nie parsknie śmiechem, gdy dowie się, do czego pewnemu mężczyźnie, potrzebne są poszewki. 

Najwięcej uroku "Młynowi do mumii" dodaje Praga. Opisów tego niezwykłego miasta podczas lektury nam nie zabraknie, choć mogłyby być bardziej drobiazgowe. Mimo tego klimat czeskiej stolicy został według mnie fantastycznie oddany. 

Postacie: Oprócz komisarza Durmana mamy wielu drugoplanowych i pobocznych postaci. Ani oni, ani nasz główny bohater nie ma oszałamiającego portretu psychologicznego. Wiemy o nich tyle ile nam potrzeba wiedzieć. Na podstawie skąpych informacji oraz ich zachowania w co poniektórych sytuacjach jesteśmy w stanie stworzyć w naszej głowie ich obraz. Jaki miej więcej, mają charakter oraz jak będą zachowywać się, kiedy zostaną postawieni  w konkretnej sytuacji. 
Nie jest to w żadnym razie wada, jakby mogło się wydawać. Podczas czytanie tego kompletnie nie dostrzegamy. W żaden sposób nie zuboża to lektury. 
Postacie zdecydowanie zaliczam do plusów, ponieważ są na swój sposób czarujący. 

Styl pisania: Kolejny atut "Młyna do mumii" to kunsztowny i wyrafinowany język Petra Stančíka. 
Przebogaty, estetyczny, humorystyczny sposób, w jaki został napisany "Młyn do mumii" sprawił, że nie mogłam się oderwać od czytania, bo było to niezwykle przyjemne doświadczenie. 
Mimo drobiazgowej maniery pisania czytało mi się lekko i szybko. Pokuszę się nawet o stwierdzenie, że nawet dla samego języka warto zapoznać się z tą czeską powieścią. 

Oprawa wizualna:   Okładka jest prześliczna. Piękno i brzydota idealnie połączone. 

Podsumowanie: "Młyn do mumii" podobał mi się z wielu względów i bardzo żałuję, że w Polsce nie wydano innych powieści Petra Stančíka, jednak zdaje sobie sprawę, że wielu osobom ta powieść nie przypadnie do gustu, o czym świadczy niska ocena na LC, przez którą boli mnie serce, ale jest to na tyle specyficzna książka, że jestem w stanie to zrozumieć. 
Ostatecznie żywie nadzieję, że kogoś zachęciłam po sięgnięcie po tę pozycje.